Алкоголизм мен нашақорлықтың алдын алу/Профилактика алкоголизма и наркомании

Алматы қаласы есірткі орталығының дәрігер-наркологы Трубникова Анна Александровна Түрксіб ауданының мектептері үшін ТЖ жөніндегі орынбасарларға, әлеуметтік педагогтарға, психологтарға онлайн - кездесу өткізді.  Алкоголизм мен нашақорлық жасөспірімдер арасында жиі кездесетін жаман әдеттердің бірі болып табылады. Мұның әртүрлі себептері бар-физиологиялықтан әлеуметтік себептерге дейін. Бұл зиянды тәуелділіктің сапалы алдын-алу ата-аналар мен мұғалімдердің негізгі міндеттерінің бірі болуы керек.

Жасөспірімдер арасында алкоголизм мен нашақорлықтың таралу себептері

Алкоголизм мен нашақорлық жасөспірімнің психикасындағы жас ерекшеліктеріне байланысты дамуы мүмкін, ол ата-анасына өзінің ересек екенін және енді олардың қамқорлығына мұқтаж емес екенін дәлелдеуге тырысады. Ересектердің гиперопекасы немесе, керісінше, махаббат пен назардың жетіспеушілігі жаман әдеттерді бекітудің негізі бола алады.

Денедегі гормоналды өзгерістерден басқа, жасөспірімдік шақ психиканың тұрақсыздығымен де сипатталады. 12-16 жас аралығында жасөспірімнің беделі ересектер — ата-аналар мен мұғалімдер емес, құрдастарының компаниялары. Жасөспірімдердің басым көпшілігі "ақ қарға" мәртебесін өте ауыр қабылдайды және олардың көз алдында мүмкіндігінше тезірек беделін арттырғысы келеді.

Алкоголизм мен нашақорлықтың даму қаупі бар топқа бала кезіндегі босану жарақаттары немесе аурулар нәтижесінде орталық жүйке жүйесінің зақымдануы бар жасөспірімдер жатады. Сондықтан олар үшін ата-аналардың мінез-құлқын айтарлықтай бақылау маңызды.

Уақыт өте келе, жаман әдеттерден алкоголизм мен нашақорлық ауыр тәуелділікке айналуы мүмкін және күрделі мәселелерге әкелуі мүмкін. Әдетте, алкогольді немесе есірткіні алғаш рет қолданып жүрген ұлдар мен қыздар бұл хоббидің ұзақ мерзімді салдары туралы сирек ойлайды.

Алкоголизм мен нашақорлық адам өміріне келесі жағымсыз салдарға әкеледі:
- алкогольдік және есірткілік мас күйінде өзін-өзі бақылауды жоғалту;
- түрлі аурулардың даму қаупі;
- еңбекке қабілеттілігін жоғалту;
- отбасындағы қақтығыстар;
- құқық бұзушылық пен қылмыс қаупі.

Маскүнемнің келбеті тартымды емес. Әдетте, алкогольді көп мөлшерде ішетін адамдар, қызарған келбеті, түтіккен шаштары, терінің жағдайы нашар, алыстағы кезеңдерде адам салмағын жоғалтады, бірақ іш қуысында ісіну пайда болады, бауырдың зақымдануының басқа белгілері пайда болады. Нашақорлардың көздері қызыл және бұлыңғыр, терісі бозғылт, қолдарында немесе шаптарында шприцтің іздері бар, оның мінез-құлқы жеткіліксіз болады. Жоғарыда айтылғандардың барлығы ағзадағы қайтымсыз өзгерістердің белгілері болып табылады, содан кейін тұлғаның толық ыдырауы, содан кейін өлімге әкелуі мүмкін. Жасөспірімдерге тәуелділіктің барлық жағымсыз жақтарын мүмкіндігінше жиі көрсету маңызды.

Нашақорлықтың алдын алу шаралары

Өкінішке орай, жасөспірімдерге тәуелділік онымен күресу шараларына қарағанда тезірек таралады. Бірақ нашақорлықтың, кез келген басқа ауру сияқты, емделуден гөрі алдын алу оңайырақ. Сондықтан нашақорлықтың алдын алу білім беру бағдарламаларының міндетті бөлігі болуы керек.

Нашақорлықтың алдын алуда бүгінде деректі және көркем фильмдердің, сондай-ақ әлеуметтік жарнамалардың көмегімен көрнекі үгіт маңызды рөл атқарады. Көрнекі мазмұн жасөспірімдер мен жастар арасында кеңінен танымал және салауатты өмір салты дағдыларын дамытуға және қолдауға бағытталған.

Егер нашақорлықтың алдын алу фильмнің немесе бейнероликтің негізгі мақсаты болса, онда оның мазмұны келесі талаптарға сай болуы керек:
- позитивті көңіл-күй;
- нашақорлықтың қайғылы салдары туралы ақпарат;
- есірткіні қолдану көріністерінің болмауы;
— білікті нарколог-мамандардың, психологтардың және құқық қорғау органдары қызметкерлерінің қатысуы;
- түсінікті және қол жетімді қорытынды.

Врач - нарколог наркоцентра г.Алматы Трубникова Анна Александровна провела онлайн - встречу для заместителей по ВР, социальных педагогов, психологов для школ Турксибского района.  Алкоголизм и наркомания являются одними из довольно распространенных вредных привычек среди подростков. Для этого существует множество различных причин — от физиологических до социальных. Качественная профилактика этих пагубных зависимостей должна быть одной из основных задач родителей и педагогов.

Причины распространения алкоголизма и наркомании среди подростков

Алкоголизм и наркомания могут развиваться из-за возрастных особенностей в психике подростка, который стремится доказать родителям, что он взрослый и уже не нуждается в их опеке. Фоном для закрепления вредных привычек могут стать гиперопека со стороны взрослых или, напротив, дефицит любви и внимания.

Помимо гормональных изменений в организме, подростковый возраст характеризуется еще и неустойчивостью психики. В возрасте 12-16 лет авторитетом для подростка являются не взрослые — родители и учителя, а компании сверстников. Подавляющее большинство подростков крайне болезненно воспринимают статус «белой вороны» и хочет как можно скорее повысить свой авторитет в их глазах.

В группе риска развития алкоголизма и наркомании находятся подростки, имеющие поражения центральной нервной системы в результате родовых травм или заболеваний, перенесенных в детстве. Поэтому для них важен существенный контроль за поведением со стороны родителей.

Со временем из вредных привычек алкоголизм и наркомания могут перерасти в болезненную зависимость и привести к серьезным проблемам. Как правило, юноши и девушки, впервые пробующие спиртные напитки или наркотики, редко задумываются о долгосрочных последствиях этих увлечений.

Алкоголизм и наркомания приводят к следующим негативным последствиям для жизни человека:
- потере самоконтроля в состоянии алкогольного и наркотического опьянения;
- риску развития различных заболеваний;
- потере трудоспособности;
- конфликты в семье;
- риск правонарушений и преступлений.

Внешний вид алкоголика непривлекателен. Как правило, у людей, употребляющих спиртные напитки в больших количествах, красноватый цвет лица, тусклые волосы, плохое состояние кожи, в далеко зашедших стадиях человек худеет, но у него накапливаются отеки в полости живота, появляются и другие признаки поражения печени. У наркоманов красные и мутные глаза, бледная кожа, следы от уколов шприцем на руках или в паху, его поведение становится неадекватным. Все вышеперечисленное уже является симптомами необратимых изменений в организме, за которыми следует полный распад личности, а затем и возможный летальный исход. Важно как можно чаще демонстрировать подросткам все негативные стороны зависимостей.

Мероприятия по профилактике наркомании

К сожалению, подростковая наркомания распространяется быстрее, чем принимаются меры по борьбе с ней. Но наркоманию, как и любую другую болезнь, легче предупредить, чем лечить. Поэтому профилактика наркомании должна стать обязательной частью образовательных программ.

Значительную роль в профилактике наркомании сегодня играет наглядная агитация при помощи документальных и художественных фильмов, а также социальных рекламных роликов. Визуальный контент пользуется достаточно широкой популярностью среди подростков и молодежи и направлен на развитие и поддержание навыков здорового образа жизни.

Если профилактика наркомании является основной целью фильма или видеоролика, то его содержание должно соответствовать следующим требованиям:
- позитивное настроение;
- информация о трагических последствиях наркомании;
- отсутствие сцен употребления наркотиков;
- участие квалифицированных специалистов — наркологов, психологов и работников правоохранительных органов;
- понятный и доступный вывод.